Vikingen
Walvisvangst
Het Christendom
Vikingen
In 890 kwamen de eerste Vikingen
aan de zuidkust van Groenland en rond 1500 waren ze in het gehele zuiden
plots allemaal weer verdwenen. Uit archeologische vondsten blijkt dat de
Eskimo's wel in contact zijn geweest met deze Noormannen: houten figuurtjes
van Vikingen, etc., maar deze Vikingen hebben weinig invloed en uitwerking
gehad op de Eskimo's.
Walvisvangst
In de 16e eeuw groeide echter de
belangstelling voor de walvisvangst rond Groenland. Bij Spitsbergen was
immers niet meer veel te halen. Ze vermeden de oostkust met veel pakijs
en kwamen jagen in het ijsvrije water aan de zuidkust. Nadat de Vikingen
waren verdwenen, hadden de Eskimo's zich aan de zuidkust gevestigd. Nu
werden ze door een tweede golf blanken overspoeld, die echter wel uitwerking
en invloed zouden hebben.
Terug naar begin
In eerste instantie hadden ze alleen oog voor de walvis, maar later ook voor dié goederen die de Vikingen ook welvaart en rijkdom hadden gebracht: pelsen van vossen, ijsberen, robben en natuurlijk ivoren tanden van narwallen en walrussen. In ruil gaven ze de Eskimo's messen, vishaken, naalden, bouwhout, kruiken, glazen, kruid, geweren, kogels... Voor al deze prul van de blanken gaven de Eskimo's hun eigen hoogstaande cultuur prijs. Tussen de walvisjagers en de inheemse bevolking ontstond een vriendschappelijke sfeer. Ze kregen dingen die ze nog nooit hadden gezien, ze bracht bovendien ook 'vreemd' bloed, maar ook tabak en alcohol en allerlei vreemde ziektes.
In de 18e eeuw was de glorietijd voorbij: de vloot was vernietigd, de walvisjagers verdronken, de walvis bijna uitgeroeid, de bloeiende eskimo-cultuur ontaard.
Het Christendom
Ook in de 18e eeuw vertrok een
Noorse geestelijk, Hans Egede, naar Groenland om de nakomelingen van de
Vikingen te bekeren tot het Christendom, maar hij stootte niet op blanken,
maar op Eskimo's met sjamanen, toverij en heidense gebruiken. Het missionair
werk van Egede en andere zendelingen veranderde de mensen in Groenland.
Vele heidense en sjamanengebruiken waren met de christelijke leer niet
te verzoenen: doden van kinderen bij hongersnoden, partnerruil, etc. De
denkwijzen van het christendom werden echter graag door de Eskimo's aanvaard.
De rituelen van deze nieuwe godsdienst fascineerden hen. De zendelingen
waren ook de eerste die scholen en ziekenhuizen bouwden. Later onderwezen
ze de kinderen en stonden erop dat de kinderen niet meer mee op jacht gingen.
Vele oude gebruiken gingen dus verloren aan de westkust.
De Eskimo's in het gebied van de Ammassalik leefden tot 1884 volledig geisoleerd, niet beinvloed door missionarissen, walvisvangers. avonturiers of andere blanken. Ze konden al die tijd zichzelf blijven, trouw aan hun eigen leefwijze en eskimo-cultuur.