Civilisatie
in de jaren '50
De gevolgen
Een
menswaardiger bestaan
Te snel proces
Sermiligaaq
Civilisatie
in de jaren '50
De bevolking aan de zuidwestkust
heeft zich weliswaar sedert eeuwen met Europeanen vermengd, maar heeft
toch grotendeels zijn eigen cultuur en levenswijze behouden. Als een vloedgolf
bereikt de westelijke civilisatie de westkust van Groenland in de jaren
'50. Er worden straten en havens aangelegd en woningen en moderne visfabrieken
gebouwd. Steeds meer Groenlanders worden industriearbeider. Flatgebouwen
met vijf verdiepingen worden hun nieuwe iglo. Omdat de Groenlanders geen
opleiding hebben genoten, komen meer en meer Deense vaklui naar het land.
Ze krijgen hogere functies en verdienen meer geld. Kortom: het land kent
in korte tijd zichzelf niet meer. 'Civilisatie' is een gevaarlijk fenomeen
als het te abrupt een volk overspoelt.
De gevolgen
De civilisatie bracht de motorboot
en het geweer om de jacht te vergemakkelijken, maar een motorboot is duur,
heeft dure benzine nodig en bovendien kan deze stuk gaan. De sledehonden
hebben plaats gemaakt voor het snowmobiel, waar veel ongelukken mee gebeuren.
Westerlijke verlokkingen als sigaretten, alcohol, frisdrank en andere zoetigheden
ondermijnen de gezondheid van de eskimo's. Vooral alcohol is in Groenland
een groot probleem. De Eskimo's voelen zich niet meer in hun veel zitten,
weten niet meer waar ze thuishoren en grijpen naar de alcohol. Ook groeit
de criminaliteit. Een ander probleem is de afvalberg. 's Zomers is Sermiligaaq
één grote vuilnisbelt. De Eskimo's hebben de gewoonte alles
wat ze niet meer kunnen gebruiken eenvoudig weg te gooien, waar ze ook
staan of gaan. De afvalberg zal ook niet snel slinken, want de lage temperaturen
reduceren de werking van bacterien. 's Winters worden de verroeste
tonnen, blikken, flessen, spuitbussen, resten plastic etc. bedekt met een
dikke witte sneeuwlaag. Vóór de Europeanen de zegen van de
beschaving brachten, stelden er zich geen afvalprobleem: de afval was zuiver
organisch en de natuur zorgde voor een natuurlijke afbraak in de loop der
tijden. Daarnaast nemen materialisme, klassedenken en individualisme nemen
toe. Ook hadden de Eskimo's vroeger geen tijdsbesef. Wanneer iemand honger
had, at hij en wanneer iemand moe was, sliep hij zolang als hij wilde.
Nu dienen de Eskimo's stipt op
tijd op werk te verschijnen, zo laat pauze te houden en zo laat weer naar
huis te gaan. Steeds meer Eskimo's krijgen last van psychische problemen.
Een
menswaardiger bestaan
Velen zijn van mening dat de Eskimo's
hun primitieve leven zouden moeten verder leiden. Het zou echter verkeerd
zijn de vroegere leefwijze van de mensen in het hoge noorden te verheerlijken
en ondertussen de ogen te sluiten voor de vele ontberingen, ziektes, hongersnoden,
en de tragedie van een al te vroege dood, waarmee deze mensen eeuwenlang
te kampen hadden. Vraag je de tegenwoordige Eskimo of hij weer zou willen
leven zoals zijn voorvader, kan komt er zeker een negatief antwoord. Feit
is dat ook voor deze mensen door meer materieel bezit, onderwijs, betere
geneeskundige verzorging, een hogere levensduur en staatssteun in nood,
het bestaan menswaardiger kan worden.
Te snel
proces
De intrede van de beschaving in
het Noorden was echter geen langzaam proces dat de inheemse bewoners de
kans gaf harmonisch mee te groeien. De niet te bevredigen drang en het
ongeduld van de blanken om de natuur aan zich te onderwerpen had enorme
consequenties voor Arctica.
Sermiligaaq
Waar de verstedelijking het grootst
is, manifesteert het verval zich het duidelijkst. In de dorpgemeenschap
Sermiligaaq is de samenleving nog relatief gezond. De bewoners kwamen er
wel in contact met allerlei westerse producten en technische nieuwigheden,
maar ze bleven tot vandaag trouw aan hun traditionele rol van 'jager'.
Bij de jongeren is echter wel een groeiende onzekerheid vast te stellen.